De impact van verlagen maximum snelheid in de bebouwde kom

Wegverkeer in bewoond gebied zorgt voor gezondheids- en veiligheidsproblemen. In de aanpak van deze problemen overwegen steeds meer gemeenten om de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom te verlagen naar 30 km/u. In dit project onderzoeken we door literatuuronderzoek en analyse van databases wat de voor- en nadelen van zo'n snelheidsverlaging zijn op de voor gezondheid relevante thema's geluid, luchtkwaliteit, verkeersveiligheid en de modal shift naar meer actief vervoer. Helderheid over de gezondheidsimpact van een snelheidsverlaging kan gemeenten helpen bij het (al dan niet) kiezen voor een verlaging van de maximum snelheid.

Wegverkeer in bebouwde kom zorgt voor gezondheids- en veiligheidsproblemen

Wegverkeer in de bebouwde kom draagt bij aan luchtverontreiniging, geluidshinder en onveilige situaties in het verkeer. Luchtverontreiniging en geluidshinder zijn de twee meest ziekmakende milieufactoren. Langdurige blootstelling aan fijnstof en stikstofdioxide veroorzaakt in Nederland gemiddeld 13 maanden levensduurverkorting. Geluidshinder van wegverkeer veroorzaakt gemiddeld 750 coronaire hartzieken per jaar in Nederland, waarvan 65 mensen overlijden. Meer actief vervoer (lopen en fietsen) kan juist een positief gezondheidseffect hebben. Van de jaarlijks ruim 500 dodelijke verkeersongevallen, vond het grootste aantal plaats op 50-km wegen (30%, tegenover 11% op 30-km wegen).

In de aanpak van deze problemen overwegen steeds meer gemeenten om de maximum snelheid binnen de bebouwde kom te verlagen van 50 naar 30 km per uur. Of zij hebben hiertoe al besloten. Bijvoorbeeld de Gemeente Amsterdam, waar vanaf 2023 deze verlaging wordt ingevoerd. Maar hoeveel gezondheidsimpact heeft deze maatregel op de problemen waar wegverkeer aan bijdraagt?

Doel

Het doel van dit onderzoeksproject is om inzicht te geven in de invloed van deze maatregel op de volgende effecten:

• verkeersveiligheid,
• luchtkwaliteit,
• geluidhinder (en slaapverstoring) bij omwonenden,
• de modal shift naar meer actief transport.

Helderheid over de voor- en nadelen van snelheidsverlaging op deze effecten kan gemeenten helpen bij het maken van deze keuze. Daarnaast kan deze kennis GGD’en helpen bij advisering over dit vraagstuk.

Aanpak

We voeren literatuuronderzoek uit. Ook analyseren we met onze wetenschappelijke partners Amsterdam UMC en Erasmus MC het aantal verkeersongevallen op verschillende gemeentelijke wegen op basis van diverse databases. Zo stellen we een overzicht op van de effecten van een snelheidsverlaging wegverkeer van 50 naar 30 km/u op verkeersveiligheid, luchtkwaliteit, geluidhinder en actief transport.

Verwachtte looptijd: september 2022 – maart 2023

Dit project is een samenwerking van GGD Amsterdam, GGD Rotterdam-Rijnmond, Gemeente Amsterdam, Gemeente Rotterdam, (nog te betrekken gemeenten), Amsterdam UMC en Erasmus MC