De risico’s van tuinieren in een bodem met arseen

Bij overschrijding van de interventiewaarde van arseen van natuurlijke herkomst vindt niet standaard een bodemsanering plaats. Maar dit betekent niet dat er onbeperkt gewassen uit de moestuin kunnen worden geconsumeerd. Welke adviezen zijn verantwoord wanneer men gewassen wil telen en eten van een bodem die arseen bevat?

Arseen is van nature in Nederland vooral te vinden in de ondergrond van de kustprovincies, langs de grote rivieren en de randen van de Veluwe en in Zuid-Limburg. Arseen zit in dagelijkse voeding en drinkwater, maar mensen kunnen ook worden blootgesteld door het doorslikken van bodemdeeltjes of eten van gewassen uit de eigen tuin.

Onze onderzoekers keken naar arseen en risico’s van groenteconsumptie uit eigen tuin. Hierbij zijn met name lacunes in kennis in kaart gebracht. Duidelijke gebruikersadviezen konden nog niet worden opgesteld. Wel zijn factsheets voor professionals opgesteld.

Extra arseen inname

Consumptie van groenten van arseen houdende grond kan in bepaalde gevallen bijdragen aan een relevante extra arseen inname door mensen ten opzichte van de gemiddelde achtergrondblootstelling aan arseen. Bij het kleinschalig verbouwen van gewassen (wonen met tuin) zal deze bijdrage meestal beperkt zijn. Bij een grote moestuin kan de extra arseen inname in bepaalde gevallen relevant zijn.

De exacte betekenis voor gezondheid is echter nog niet duidelijk, omdat er geen geldende grens voor toelaatbare inname voor arseen is vastgesteld. Ook is moeilijk te voorspellen hoeveel arseen een gewas zal opnemen. Er is dus meer informatie en onderzoek nodig voordat er duidelijke adviezen aan gebruikers van een moestuin kunnen worden gegeven.

Het RIVM bracht in 2018 een rapport uit over risicobeoordeling van arseen in de bodem voor particuliere groenteteelt.

Meer informatie

Download de factsheet of het rapport.

Dit onderzoek is een samenwerking van GGD Kennemerland, GGD Amsterdam, GGD Gooi en Vechtstreek, Vrije Universiteit Amsterdam, Alterra Wageningen UR, RIVM, provincie Noord-Holland, Omgevingsdienst IJmond-gemeente Heemstede en gemeente Wijdemeren.