Gemeenten waarderen Geoviewer Gezonde Leefomgeving

Hoe informatief en relevant vinden gemeenten het als zij gegevens over leefomgeving en gezondheid op kaarten - via een geoviewer - aangeboden krijgen? En welke kaarten of informatie dan? Een rondje langs een aantal Gelderse gemeenten biedt inzicht in hoe zij de kaarten gebruiken en wat de meerwaarde van een geoviewer is.

Kaarten

GGD-en adviseren gemeenten over hoe zij gezondheid een plek kunnen geven in omgevingsvisies en omgevingsplannen. GGD'en maken hierbij steeds meer gebruik van kwantitatieve informatie. Zij gebruiken daarvoor niet alleen de gegevens uit de eigen GGD Monitor, maar ook gegevens van bijvoorbeeld het CBS en het RIVM. Vaak presenteert de GGD die gegevens in tabellen en grafieken. Maar de ruimtelijke beleidsmakers met wie de GGD samenwerkt in het kader van de Omgevingswet, werken van oudsher met kaarten. Om die beleidsmakers te bereiken moet de GGD hun taal spreken en dus ook meer gebruik van geografische visualisaties. Als je bijvoorbeeld de locatie van drukke wegen wilt weten of de spreiding in de concentratie luchtverontreiniging in een gebied, dan vind je dat altijd op een kaart. Maar ook gegevens met een minder sterk geografisch karakter zijn soms makkelijker te interpreteren als ze in een kaart worden weergegeven. 

Hoe gebruiken gemeenten kaarten?

Om dit te onderzoeken is eerst een lijst opgesteld met relevante kaarten over leefomgeving en gezondheid en zijn de kaarten op de geoviewer van VGGM (Veiligheidsregio en gezondheidsregio Gelderland-Midden) gezet. Vervolgens evalueerden wij de kaartenset en de geoviewer met vier gemeenten. De belangrijkste conclusies van deze evaluatie zijn:

• Gemeenten hebben behoefte aan informatie over leefomgeving en gezondheid op kaarten.
  Ten eerste om hun eigen inzicht in de kwaliteit van de leefomgeving en de gezondheid van hun inwoners te vergroten en ten tweede om aan de hand van kaarten in gesprek te gaan met bewoners over de kwaliteit van de leefomgeving. De meerwaarde van een geoviewer zit ook in het naast of over elkaar heen leggen van kaarten van gerelateerde thema’s. Dit biedt inzicht in de relaties tussen thema’s.
• Gemeenten hebben niet alleen behoefte aan informatie op kaarten over leefomgeving en gezondheid, maar ook over andere gezondheidsonderwerpen.
  Zij zouden graag willen dat de GGD ook gegevens van andere bronnen op deze manier ontsluit.
• Het is voor gemeenten belangrijk om zichzelf te kunnen vergelijken met andere vergelijkbare (bij voorkeur naburige) gemeenten en met een inhoudelijk referentiecijfer. Duiding van de informatie en bijvoorbeeld beleidsaanbevelingen zijn handig.
• Het is belangrijk dat de gegevens op een zo laag mogelijk aggregatieniveau (bij voorkeur wijk- en buurtniveau) worden ontsloten.
  Gemeenten kunnen dan beter inspelen op de verschillen tussen kernen, wijken en buurten.
• Het is belangrijk dat de cijfers in de toekomst op een vergelijkbare manier worden ontsloten, zodat de gemeenten trends in de tijd kunnen zien. Daarom moet de continuïteit van de gegevensverzameling en de ontsluiting van de gegevens via de geoviewer binnen de organisatie worden geborgd.

Meer informatie

VGGM heeft sinds oktober 2018 de beschikking over een WebGIS omgeving, met onder meer een geoviewer. Neem eens een kijkje op deze website.

Benieuwd naar het complete onderzoek? Download het rapport.

Dit project is een samenwerking van GGD Gelderland-Midden, RIVM, gemeente Zevenaar, gemeente Overbetuwe, gemeente Arnhem en gemeente Ede.