Beleving geluidrooster: Geluidluwe zijde met een comfortbox

Er wordt steeds meer gebouwd op plekken met veel geluid, zoals langs drukke wegen en het spoor. Als het lastig is een geluidluwe zijde te creëren wordt steeds vaker gegrepen naar een geluidrooster om geluidshinder te beperken. Dit belevingsonderzoek richtte zich op de vraag of woningen met een geluidrooster in de ervaring van bewoners zorgen voor een gezond en prettig woonklimaat.

Onvoldoende geluiddemping

Door middel van vragenlijsten en interviews bevroegen we bewoners naar ervaringen met het geluidrooster. Het onderzoek geeft antwoord op vragen als: Wordt het rooster gebruikt? Dempt het voldoende geluid, ook om bij te slapen? Wat zijn voor- en nadelen van het rooster?

Imke van Moorselaar, onderzoeker: ‘In het project zijn een aantal bijzondere en zeer onwenselijke gevallen naar voren gekomen. Zo is er de constructie op de Postjesweg, waar de maatregel die is bedoeld om geluid te dempen, zelf een bron is van geluid- en geuroverlast van buren. En de woning op de Zuid-As waar de comfortbox is verwijderd. Die bewoner kan nu op geen enkele manier iets openzetten om te luchten.‘

De resultaten laten zien dat het geluidrooster gemiddeld een onvoldoende scoort, met name op het gebied van geluiddemping. Minder dan de helft van de bewoners vindt dat het rooster overdag voldoende geluid dempt, en slechts een derde vindt het stil genoeg om te slapen met een open rooster. Hoewel de meeste respondenten tevreden zijn over de toevoer van frisse lucht via het rooster, ervaren velen nog steeds ernstige geluidhinder, vooral door piekgeluiden van het verkeer.

Deze bevindingen suggereren dat een geluidrooster, zoals het nu wordt toegepast, niet voldoende bijdraagt aan een gezond en comfortabel woonklimaat op locaties met een hoge geluidbelasting.

Hinder vooral door piekgeluiden

Geluidroosters zijn oorspronkelijk ontworpen voor het dempen van een vrij gelijkmatig geluid van installaties. In deze context worden ze omgekeerd toegepast: niet om een geluidbron af te schermen, maar om de ontvanger van het geluid te beschermen tegen geluid van buiten.

Ook wordt de berekening voor geluiddemping toegepast op een gemiddeld geluidniveau op de bewuste locatie. Bewoners worden vooral gehinderd door piekgeluiden, niet door het gemiddeld niveau. Deze piekgeluiden worden  niet in de berekening van de effectiviteit van geluiddemping meegewogen.

Het positieve effect van de geluidluwe zijde bleek uit onderzoek bij een natuurlijke geluidluwe zijde vanwege de bouwvorm, namelijk het gesloten bouwblok. Een natuurlijke geluidluwe zijde beschermt de slaapkamers aan deze veel beter tegen hinderlijke piekgeluiden dan een met behulp van een akoestisch rooster en afdichting kunstmatig gecreëerde geluidluwe zijde.

Imke van Moorselaar, onderzoeker: ‘Het heeft mij toch wel verbaasd dat zo’n groot deel van de respondenten vindt dat de comfortbox niet voldoende geluiddempt. Dit onderzoek laat wederom het belang zien van een natuurlijke geluidluwe zijde.’

Natuurlijke geluidluwe zijde

Onder de Omgevingswet is het rekening houden met een geluidluwe zijde verplicht. Gemeenten hebben beleidsvrijheid om invulling aan de geluidluwe zijde te geven. Het achterliggend onderzoek benadrukt dat een geluidluwe zijde mensen de mogelijkheid moet bieden om zich tijdelijk aan geluid te onttrekken en rustig te kunnen slapen. Dit is iets waar het geluidrooster momenteel niet in slaagt.

In de rapportage (zie downloads) worden aanbevelingen gedaan om in de toekomst woningen te ontwerpen met natuurlijke geluidluwe zijden, in plaats van te vertrouwen op technische maatregelen zoals geluidroosters. Hierbij is het belangrijk om geluid vroegtijdig mee te nemen in het stedenbouwkundig proces en te streven naar een lager geluidniveau in stedelijke omgevingen.

De resultaten uit het onderzoek zijn daarmee praktisch bruikbaar voor gemeenten, Omgevingsdiensten en GGD’en voor geluidbeleid, vergunningverlening en advies.

Meer informatie

Download het rapport voor de details uit de interview en vragenlijsten. Ook lees je er de aanbevelingen voor gezond geluidbeleid. Daarnaast presenteren de onderzoekers hun bevindingen op 12 november op het GTL congres.

In 2017 deden we binnen de AWGL onderzoek naar andere vormen van kunstmatige stille zijdes.
Lees hier meer over dat project en download het rapport.

Looptijd: januari – juni 2024

Dit project is een samenwerking van GGD Amsterdam, GGD Kennemerland, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, Gemeente Amsterdam en TU Delft.