Eerlijke hitte in de stad
Status
Afgerond
Jaar van uitgave
2025
Contactpersoon
Edwin van Uum, Bureau UUM
Groen Hitte Klimaat Ontmoeten
GGD Kennemerland GGD Zuid-Holland Zuid GGD Gooi en Vechtstreek
Radboud UMC

Downloads

Webinar

Wat als de temperaturen in Nederland wekenlang boven de 40°C stijgen? Wie kan dan de hitte nog verdragen? Hittestress treft kwetsbare groepen het hardst en dit roept belangrijke vragen op over rechtvaardigheid in de stad. Dit ZonMw-project onderzocht de impact van extreme hitte bij verschillende bevolkingsgroepen en welke maatregelen nodig zijn om iedereen beter te beschermen. 

De uitdaging 

Kwetsbare bevolkingsgroepen worden onevenredig zwaar getroffen door hittestress. Dit komt door hoge blootstelling, beperkte aanpassingsmogelijkheden en verhoogde gevoeligheid voor gezondheidsproblemen. De kwetsbare groepen waar dit onderzoek zich op richtte waren ouderen, mensen in sociaal isolement, mensen met een zwakke gezondheid en jonge kinderen. De ongelijkheid tussen de gevolgen van hitte van verschillende groepen riep vragen op over rechtvaardigheid, met name over hoe hiermee rekening kon worden gehouden in de aanpak van hitte.

Het doel

Het doel van dit project was het vergroten van het bewustzijn onder beleidsmakers over de onevenredige verdeling van klimaatkwetsbaarheid in Nederlandse steden. Door middel van praktijkonderzoek heeft het project inzicht geboden in de risico’s die deze kwetsbaarheid op lange termijn met zich meebrengt. En in de mogelijkheden om de leefomgeving op een rechtvaardige manier aan te passen. Het streven was om concrete beleidsmaatregelen en sociaal-ruimtelijke interventies te ontwikkelen die bijdragen aan een eerlijke verdeling van de gevolgen van hittestress. 

Praktijkonderzoek

Het praktijkonderzoek richtte zich op de relatie tussen hittestress en de gezondheid van kwetsbare mensen in de gemeenten Hilversum, Dordrecht en Haarlem. Er werd onderzocht waar de meest kwetsbare bevolkingsgroepen wonen. Welke gezondheidseffecten hebben zij van hittestress? En hebben zij toegang tot groen, koele plekken (binnen of buiten)? Daarna werd gekeken welke (ruimtelijke) interventies zouden bijdragen aan een meer rechtvaardige verdeling van de directe en indirecte lasten van hittestress voor de meest kwetsbare bevolkingsgroepen. Dit werd gedaan door middel van ontwerpend onderzoek op basis van verschillende mogelijke toekomstscenario's. Hiervoor zijn onder meer hitte-omgevingswandelingen georganiseerd in kwetsbare wijken van de deelnemende gemeenten.

 

Interdisciplinair

Bij de aanpak van hitte is een interdisciplinaire, domeinoverstijgende aanpak nodig. In dit project werd daarom samengewerkt met mensen vanuit zowel ruimtelijk als sociaal domein, van GGD’en en gemeenten, Radboud Universiteit en Radboudumc samen met ontwerpbureau UUM. Ook waren andere stakeholders betrokken, zoals bewonersgroepen, woningcorporaties en welzijnsorganisaties.

Resultaten 

Op dinsdag 24 juni 2025 deelden verschillende sprekers vanuit gemeenten, GGD’en en Bureau UUM praktische voorbeelden en geleerde lessen op het gebied van hittestress en huidkanker. Het webinar kun je terugkijken via deze link.

Meer weten

Je leest ook over dit project op de website van ZonMw: Eerlijke hitte in de stad.

Publieksinformatie over hitte en gezondheid lees je via GGD Leefomgeving.
Professional? Meer over de GGD advisering over klimaat en gezondheid lees je via GGD GHOR Nederland.

 

Afgerond: Juli 2025

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door ZonMw, programma Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak.

Dit project is een samenwerking van Radboudumc – fysiologie, Radboud Universiteit – sociale wetenschappen, gemeente Hilversum, gemeente Dordrecht, gemeente Haarlem, GGD Kennemerland, GGD Zuid-Holland Zuid, GGD Gooi en Vechtstreek en bureau UUM.