Eerlijke hitte in de stad
Status
Lopend
Jaar van uitgave
2024
Contactpersoon
Edwin van Uum
Groen Hitte Klimaat Ontmoeten
GGD Kennemerland GGD Zuid-Holland Zuid GGD Gooi en Vechtstreek
Radboud UMC

Wat als de temperaturen in Nederland wekenlang boven de 40°C stijgen? Wie kan dan de hitte nog verdragen? Hittestress treft kwetsbare groepen het hardst en dit roept belangrijke vragen op over rechtvaardigheid in de stad. Dit ZonMw-project bekijkt de impact van extreme hitte bij verschillende bevolkingsgroepen en welke maatregelen nodig zijn om iedereen beter te beschermen. 

De uitdaging 

Kwetsbare bevolkingsgroepen worden onevenredig zwaar getroffen door hittestress. Dit komt door hoge blootstelling, beperkte aanpassingsmogelijkheden en verhoogde gevoeligheid voor gezondheidsproblemen. De kwetsbare groepen waar dit onderzoek zich op richt zijn ouderen, mensen in sociaal isolement, mensen met een zwakke gezondheid en jonge kinderen. De ongelijkheid tussen gevolgen van hitte van verschillende groepen roept vragen op over rechtvaardigheid: hoe kunnen we bij de aanpak van hitte rekening houden met rechtvaardigheid? 

Het doel

Het doel van dit project is het vergroten van het bewustzijn onder beleidsmakers over de onevenredige verdeling van klimaatkwetsbaarheid in Nederlandse steden. Door middel van praktijkonderzoek biedt het project inzicht in de risico’s die deze kwetsbaarheid op lange termijn met zich meebrengt. En in de mogelijkheden om de leefomgeving op een rechtvaardige manier aan te passen. Het streven is om concrete beleidsmaatregelen en sociaal-ruimtelijke interventies te ontwikkelen die bijdragen aan een eerlijke verdeling van de gevolgen van hittestress. 

Praktijkonderzoek

Het praktijkonderzoek richt zich op de relatie tussen hittestress en de gezondheid van kwetsbare mensen in de gemeenten Hilversum, Dordrecht en Haarlem. Bekeken wordt waar de meest kwetsbare bevolkingsgroepen wonen. Welke gezondheidseffecten  hebben zij van hittestress? En hebben zij toegang tot groen, koele plekken (binnen of buiten)? Daarna wordt gekeken welke (ruimtelijke) interventies bijdragen aan een meer rechtvaardige verdeling van de directe en indirecte lasten van hittestress voor de meest kwetsbare bevolkingsgroepen. Dit wordt gedaan door middel van ontwerpend onderzoek op basis van verschillende mogelijke toekomstscenario's. Hierbij worden onder meer hitte-omgevingswandelingen georganiseerd in kwetsbare wijken van de deelnemende gemeenten.

 

Interdisciplinair

Bij de aanpak van hitte is een interdisciplinaire, domeinoverstijgende aanpak nodig. In dit project wordt daarom samengewerkt met mensen vanuit  zowel ruimtelijk als sociaal domein, van  GGD’en en gemeenten, Radboud Universiteit en Radboudumc samen met ontwerpbureau UUM. Ook worden andere stakeholders betrokken, zoals bewonersgroepen, woningcorporaties en welzijnsorganisaties.

Verwachte resultaten 

Met dit project wordt een brug geslagen tussen het ruimtelijke domein en de volksgezondheid. Een succesvolle uitkomst is wanneer regionale GGD’en en gemeenten beter gaan samenwerken en rechtvaardigheid meenemen in klimaatinterventies.. Daarnaast is het streven dat gemeenten op korte termijn pilots opzetten om de effectiviteit van deze interventies te testen. De focus ligt specifiek op de meest kwetsbare groepen. 

Verder lezen

Je leest ook over dit project op de website van ZonMw: Eerlijke hitte in de stad

Of in de LinkedIn post van Edwin van Uum (coach)

 

Looptijd: Juli  2024 – Juli 2025

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door ZonMw, programma Gezonde Leefomgeving Integrale Opgave.

Dit project is een samenwerking van Radboudumc – fysiologie, Radboud Universiteit – sociale wetenschappen, gemeente Hilversum, gemeente Dordrecht, gemeente Haarlem, GGD Kennemerland, GGD Zuid-Holland Zuid, GGD Gooi en Vechtstreek en bureau UUM.