Op zoek naar verbinding: energiearmoede én een gezond binnenmilieu

Vaak ontbreekt aandacht voor gezondheid wanneer het gaat om energiearmoede, terwijl het binnenmilieu gezondheidsproblemen kan veroorzaken of verergeren. Voor inwoners in energiearmoede is het een extra uitdaging om het binnenmilieu gezond te houden. In dit participatieonderzoek kregen ervaringsdeskundigen de belangrijkste stem bij het opstellen van adviezen over gezond én energiezuinig wonen.

In verbinding met ervaringsdeskundigen

Via lokale organisaties Quiet Community en Social Klus kwamen het projectteam in contact met ervaringsdeskundigen. In verschillende workshops onderzochten zij met elkaar op welke manier bewoners het beste geïnformeerd kunnen worden over een gezond binnenmilieu. Zij bleken vooral begrijpelijke informatie te missen als het gaat om ventileren, vochtproductie en het weg halen van schimmel. Samen met de ervaringsdeskundigen is een infokaart ontwikkeld. Daarnaast zijn hun verhalen en tips meegenomen naar de andere stakeholders.

Citaat van ervaringsdeskundige: “Probeer jezelf echt in de situatie te zetten, waarschijnlijk heb je het goed, maar probeer jezelf echt in een situatie te zetten waarbij je 300-400 euro per maand kan besteden, waar doe je dat dan aan? Eten, kleding of verwarming? Probeer dan tips te noemen die daar bij aansluiten“

In verbinding met de Energieklussers

In gesprekken met Energiebox, één van de organisaties die door heel Nederland energieklussers inzet, is aandacht gevraagd voor een gezond binnenmilieu. De ontwikkelde infokaart wordt onderdeel van het aanbod dat zij inwoners kunnen aanbieden. Daarnaast werken de betrokken partijen samen verder aan het aanvullen van de trainingen en de praatplaat zodat de verbinding met een gezond binnenmilieu ook door energieklussers wordt gelegd. 

In verbinding met Gemeenten, GGD’en en Woningcorporaties

Middels gesprekken met gemeenten en woningcorporatie Alwel is de verbinding met een gezond binnenmilieu op verschillende beleidstereinen geagendeerd. Daarnaast is een landelijke inspiratiesessie georganiseerd met Atlas Leefomgeving. Hierbij waren gemeenten, GGD’en, Ministeries en het RIVM aanwezig.

In het rapport worden concrete handvatten gegeven om de verbinding tussen een gezond binnenmilieu en energiearmoede te versterken. Tevens zijn er kernboodschappen opgesteld ter inspiratie voor afspraken tussen gemeenten en woningcorporaties en moedigen wij gemeenten aan om gebruik te maken van de ontwikkelde infokaart.

Het rapport benadrukt het belang om huurders in energiearmoede prioriteit te geven bij maatregelen. Zij hebben vaak verschillende gezondheidsproblemen en door vocht, schimmel en gebrekkige ventilatie kunnen die ontstaan of verergeren. Door gebruik te maken van de ontwikkelde infokaart, concrete tips en kernboodschappen uit dit onderzoek, wordt de link tussen een gezond binnenmilieu en enegiearmoede versterkt. Zo wordt gezamenlijk bijgedragen aan gezond wonen voor mensen in energiearmoede. 

Meer informatie

Lees het rapport of de samenvattende presentatie. Of bestudeer de infokaart ontwikkeld voor bewoners of de factsheet waarin de kernboodschappen zijn samengevat voor gemeenten en woningcorporaties.

In oktober geven de onderzoekers een presentatie aan een aantal woningcorporaties.
Dit project werd voorafgegaan door een deskstopstudie (2023).

Looptijd: Oktober 2023 – Mei 2024

Dit project is uitgevoerd in nauwe samenwerking met 22 ervaringsdeskundige inwoners in energiearmoede. Het projectteam bestond uit onderzoekers van de GGD West-Brabant en milieu experts van de Brabantse GGD’en. Er is daarnaast samengewerkt met GGD Noord- en Oost Gelderland, GGD regio Utrecht en Erasmus MC.