Recent organiseerden we het symposium Gezondheidsimpact van de Leefomgeving . Lees nu terug wat er op deze inspirerende dag is besproken. En bekijk de visualisatie van de impact van de leefomgeving op de ziektelast, waar om gevraagd werd naar aanleiding van de keynote-presentatie over de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) .
Tijdens het symposium deelden diverse sprekers hun inzichten over hoe de leefomgeving onze gezondheid beïnvloedt.
Welkom: coördinatoren AWGL
In hun welkomstwoord namen Moniek en Marieke, de AWGL-coördinatoren, de gelegenheid om de AWGL (opnieuw) voor te stellen aan de ruim honderd bezoekers. Kijk hier hun presentatie terug voor een vlot overzicht in:
- wat de AWGL is;
- welke scholingsactiviteiten we organiseren;
- en hoe wij projecten initiëren en ondersteunen.
Ook kwamen verschillende impactvolle resultaten van onze projecten voorbij en er was aandacht voor de eerstvolgende deadline op 14 mei om onderzoeksvoorstellen in te dienen voor subsidie.
Keynote: Gezonde Leefomgeving in de Volksgezondheid Toekomst Verkenning
De keynote presentatie werd gegeven door Brigit Staatsen, trekker van het onderdeel leefomgeving en klimaat van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 2024 en van ‘leren in netwerken’ van het Programma Gezonde Leefomgeving bij het RIVM .
Brigit nam de zaal in een boeiende presentatie mee en besprak hoe het thema leefomgeving is meegenomen in:
- Het gaat goed met onze gezondheid, maar het is niet vanzelfsprekend dat dit goed blijft gaan als we vooruit kijken richting 2050:
Startpunt, ontwikkeling en beoordeling van het Trendscenario - Inzoomen op het toekomstscenario: Naar een gezonde leefomgeving in een veranderend klimaat
- Welke ziektelast hangt er momenteel samen met de leefomgeving?
- Opgaven en handelingsopties klimaat en gezondheid. Daarbij was er ook aandacht voor welke aspecten nu ontbreken in de berekeningen van ziektelast: hitte ontbreekt in het geheel en ook de gezondheidsimpact van geluid ontbreekt grotendeels
- Opgaven en handelingsopties leefomgeving en gezondheid in relatie tot:
vergrijzing, gezondheidsachterstanden, jeugd en druk op de zorg
Benieuwd? De presentatie van Brigit Staatsen kun je hier bekijken.
Discussie met de zaal
De discussie met de zaal werd afgetrapt met een korte presentatie door Gerard Hoek, universitair hoofddocent milieuepidemiologie bij het IRAS (Universiteit Utrecht) en bestuurslid van AWGL. Hij reflecteerde op de Health Impact Assessment (HIA) die is gebruikt om de ziektelast in de VTV te berekenen en zette deze ook in internationaal (wetenschappelijk) perspectief. Gerard illustreerde daarbij op verschillende manieren waarom de VTV de gezondheidsimpact van de leefomgeving onderschat.
Deelnemers aan het symposium hadden veel interesse voor de door Gerard gepresenteerde aanpak van de European Environment Agency om de gezondheidsimpact van geluid veel vollediger zichtbaar te maken door ook te kijken naar geluidhinder en slaapverstoring. Dit werd gedeeld door Brigit en haar RIVM-collega’s die hadden meegewerkt aan de ziektelastberekeningen in de VTV en aanwezig waren op het symposium. Ook ontstond er een interessant idee om na te gaan of het mogelijk is een HIA te maken voor geurhinder, op basis van de Gezondheidsmonitor van GGD, RIVM en CBS.
We gingen in gesprek over hoe veel aanwezigen de VTV-cijfers gebruiken in adviezen en presentaties om de urgentie van een gezonde leefomgeving te onderstrepen. Er werd ingebracht dat leefomgeving óók een belangrijke rol speelt in determinanten die in de VTV als ‘gedrag’ (zoals roken en voeding) of ‘persoonlijke factoren’ (zoals overgewicht) worden gezien. En hoe uitdagend het is om dit aan de orde te brengen met de beschikbare cijfers en figuren. Dit leidde tot een breed gedragen oproep om de veel aangehaalde ziektelast-infographic aan te passen. Op basis van de vele suggesties die vervolgens werden ingebracht, hebben wij onze vormgever aan het werk gezet en een bewerking gemaakt:
Verwijzing: Infographic bijdrage van determinanten aan ziektelast – Bewerking van VTV2024,
Academische Werkplaats Gezonde Leefomgeving, maart 2025.
Pitches AWGL-projecten en Netwerkmarkt
Na en welverdiende theepauze waarin druk werd genetwerkt, presenteerden zes onderzoekers in een korte pitch hun lopende of recent afgeronde AWGL-project. De bijbehorende PowerPoint bekijk je hier. Er waren pitches van de projecten:
- Desktopstudie: Actieve mobiliteit bij kinderen in wijken met een lage SEP
- Beweegplekken in de openbare ruimte voor senioren
- De 3-30-300 vuistregel voor groen en mentale gezondheid
- Desktopstudie: Groen in (w)arme wijken
- Overheidsoptreden langdurige verontreiniging
- Beleving geluidrooster: Geluidluwe zijde met comfortbox
- Gezondheidseffecten van wonen in hoogbouw
Aansluitend konden de bezoekers in gesprek met de onderzoekers die zojuist hun project hadden gepresenteerd. Er werd gediscussieerd over methoden, resultaten en toepassingen. Ook werd er met de onderzoekers uitgewisseld hoe men tot de onderzoeksvraag of het samenwerkingsverband was gekomen. Dat waren waardevolle gesprekken voor alle betrokkenen.
Veel bezoekers spraken ook met elkaar, zo werd er volop gebrainstormd over nieuwe projectideeën voor toekomstige AWGL-projecten. We hopen op mooie voorstellen in mei!
Coördinatieteam AWGL - Bedankt!
We kijken terug op heel waardevolle gesprekken en mooie presentaties. Dank aan allen die hieraan bijgedragen hebben. We hopen jullie gauw weer te treffen! Bijvoorbeeld bij een van onze webinars of andere activiteiten
Meer weten?
Bekijk alle output en methodologie van de VTV op de website Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2024. Meer weten over Health Impact Assessments? Kijk ons webinar Methodologie: Welzijn in Health Impact Assessments terug op onze scholingspagina. Informatie over alle AWGL-projecten vind je op www.awgl.nl/projecten, en op diezelfde website vind je onder de knop Aanvragen hoe je – als GGD-medewerker- zelf een aanvraag voor een project kunt doen.
Maart 2025